Yunanistan ekonomisi güçlü bir toparlanmanın işaretlerini veriyor. 2024 yılı için yaklaşık %3’lük bir büyüme oranına işaret eden projeksiyonlar, ülkenin 2009 krizi öncesindeki ekonomik büyüklüğüne oldukça yaklaşıyor. Beklenen bu büyüme, %0,8 gibi mütevazı bir seviyede kalan Avro Bölgesi ortalamasını önemli ölçüde aşmaktadır.
Bir zamanlar Avro bölgesini çözülme tehlikesiyle karşı karşıya bırakan borç krizinden kayda değer bir dönüşle Yunanistan’ın borçlanma maliyetleri İtalya’nın altına inmiş durumda. Dahası, mali çalkantı sırasında kurtarılan Yunan bankaları uzun yıllar sonra ilk kez tam özelleştirmenin eşiğinde ve bu da normale dönüşün sinyallerini veriyor.
Yunan ekonomisinin dayanıklılığı, 2023 yılında yatırım yapılabilir kredi notuna geri dönmesinden ve Yunanistan’ın en büyük bankalarından biri olan Piraeus Bank’taki devlet hissesinin sekiz kat fazla talep gören başarılı satışından anlaşılmaktadır.
Bu olumlu gelişmelere rağmen Yunanistan, uzun vadeli ekonomik görünümünü olumsuz etkileyebilecek zorluklarla karşı karşıyadır. Azalan doğum oranı ve işgücü açığı önemli engeller oluştururken, orman yangınları ve seller gibi iklimle ilgili felaketler hükümet maliyesi üzerinde baskı yaratmaktadır. Toparlanmanın daha geniş çaplı faydaları, krizin sonuçlarıyla boğuşmaya devam eden birçok Yunan vatandaşı tarafından henüz hissedilmemiştir.
Ülkenin ekonomik büyüme için turizme, gayrimenkule ve hizmetlere olan bağımlılığı çeşitlendirmeyi gerektiriyor. 2022 yılında Yunanistan’a gelen yaklaşık 7,5 milyar Avroluk doğrudan yabancı yatırımın yarısından fazlası, şu anda durgun bir büyüme yaşayan Fransa ve Almanya gibi kuzey Avrupa ülkelerinden gelmiştir.
Ağırlıklı olarak AB’ye yapılan ve tarım ürünleri, yakıt ve eczacılık ürünlerinden oluşan Yunan ihracatı geçen yıl neredeyse %9 oranında düşüş gösterdi. Ülkenin ekonomik büyümesi, kısmen ticaret ortaklarının ekonomik durgunluğu nedeniyle 2023’te %2’ye geriledi.
Yunanistan’ı 2009 yılında vuran mali kriz, yıllarca süren vergi kaçakçılığı ve aşırı harcamaların bir sonucuydu ve küresel piyasaları sarsan bir durgunluğa ve önemli bir açığın ortaya çıkmasına neden oldu. Yunanistan, sıkı tasarruf tedbirleri karşılığında Avro Bölgesi ve Uluslararası Para Fonu ile toplam 280 milyar Avro tutarında üç kurtarma paketi imzaladı.
Yunanistan 2018 yılında kurtarma paketinden çıktığından bu yana bankacılık sistemini yeniden canlandırdı ve borçlanma ihtiyaçlarını borç piyasaları aracılığıyla finanse ediyor. Mali istikrarın bir işareti olarak Yunanistan, 2022 yılında IMF kredilerini planlanandan iki yıl önce geri ödedi.
Ancak ekonomik toparlanma pek çok Yunanlı için yaşam standartlarında iyileşmeye dönüşmedi. İşsizlik hala %10’un üzerinde ve ortalama aylık maaş 15 yıl öncesine göre %20 daha düşük. Uzun vadeli büyümeyi güvence altına almak için Yunanistan, altyapı projeleri ve imalat gibi daha sürdürülebilir yatırımlar sunan sektörlere odaklanmaya teşvik ediliyor.
Çarşamba günü sendikalar bir genel grev düzenleyerek toplu taşımayı aksattı ve yüzlerce kişiyi daha yüksek ücret talebiyle sokaklara döktü. Grev, ekonomik krizden henüz kurtulamayanların karşılaştığı zorlukların altını çizdi.
Atina’da bir motosiklet tamir dükkânı sahibi olan Periklis Fryganas, kriz nedeniyle işyerini ve evini kaybetmekle ilgili kişisel durumunu paylaşarak, iyileşmedeki eşitsizliğe dikkat çekti ve iyileştirmelerin sadece zenginlere fayda sağladığını vurguladı.
Yunan ekonomisinin mevcut gidişatı toparlanmaya doğru bir yol izlediğini gösterse de, kapsayıcı ve uzun süreli bir ekonomik sağlık için ülkenin kalan zorlukları aşması gerekiyor.
Reuters bu makaleye katkıda bulunmuştur.
Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.
